Terug naar Chivukutu

Storytelling van 8 september 2023

Afgelopen zomer waren Rick, Bettina, Harmke, Julian, Laurens en Talina als storytellers op bezoek in Chivukutu. Zij vertellen enthousiast over de impact die zijn daar gezien en gehoord hebben...

Bij het woord Afrika heeft iedereen wel een bepaald beeld, een bepaalde opvatting. Veel mensen denken aan het woord “armoede”. Natuurlijk is het niet in alle Afrikaanse landen zo, maar zeker wel in het merendeel van de landen in Afrika. Net zoals wij een beeld hebben, hebben de mensen in Afrika een beeld van ons, blanke westerlingen. Wanneer ze naar ons kijken, zien ze rijkdom, maar erger nog, ze zien mensen die superieur zijn aan hen, beter in de ogen van God. Deze mensen geloven oprecht dat wij belangrijker zijn dan zij, zowel voor de maatschappij als voor God. Zo is het ook voor de mensen in Malawi. In Malawi zijn een aantal zaken heel belangrijk: samenwerken, geloof en vooruitgang.

In 2011 en 2019 zijn er World Servants-groepen naar de gemeenschap in Chivukutu geweest. In 2019 werd gebouwd aan twee klaslokalen en toiletten. Het eerdere project in 2011 heeft de gemeenschap achtergelaten met de eerste twee klaslokalen en twee goed onderhouden lerarenwoningen. Maar dat is ook waar World Servants over het algemeen om bekendstaat: bouwen aan verandering. Zowel de groep Nederlanders als de lokale mannen werkten aan de bouw. Nu, in 2023, vier jaar later, zien we pas wat er echt veranderd is. Eén van de leraren, William, vertelde dat er na de komst van de World Servants veel veranderd is. De groep kwam om twee lokalen te bouwen, maar toen zij vertrokken, heeft de gemeenschap zelf de puntjes op de spreekwoordelijke 'i' gezet. De school stond er. Het aanzien ervan werd aangepakt. De grond rondom de school is veranderd en er werd een plein aangelegd. Er omheen zijn betonnen looproutes gegoten die van het ene gebouw naar het andere en naar de toiletten leiden. Terwijl andere wegen in Malawi uit stof en zand bestaan, had deze school in Chivukutu betonnen paden. Verharde paden! Voor ons klinkt dit heel normaal: woningen, scholen en verharde wegen; maar in Malawi werkt dit toch anders. Zes nieuwe moderne lerarenwoningen, acht lokalen om alle leerlingen onder te brengen. Een netjes onderhouden plein en omgeving. Anders gezegd: het is een school geworden met aanzien dat aanzienlijk anders is dan normaal. Dit betekent: betere leraren! Docenten in dit soort landen werken voor de overheid en na een dienstverband van twee jaar mogen zij kiezen waar ze les willen geven. Zouden docenten les willen geven en leven bij een school die zowel beter verzorgd is dan normaal, als goede woningen biedt? Hoogstwaarschijnlijk wel. Met betere woningen en een hoger aanzien zouden dus meer en betere docenten op deze school les willen geven, wat de educatie weer verbetert. Een voorbeeld? De hoofdmeester vertelt dat voor het project begon in 2011, de leerlingen buiten op de grond les kregen onder een boom, door een ouder uit de gemeenschap. Toen hebben de World Servants het eerste schoolgebouw en de toiletten gebouwd. Niet alleen de groep, maar ook de lokale bevolking, zoals het hoort. Het bouwen zelf is in Malawi overigens voornamelijk een mannenaangelegenheid. Tijdens de bouw waren er alleen lokale mannen aanwezig. Zij waren verrast, om het zacht uit te drukken, dat er vrouwen in de groep Nederlanders aanwezig waren. Maar dit veranderde al snel. Ook vanuit de gemeenschap kregen vrouwen de kans en ruimte om mee te bouwen. Dit is de eerste impact die echt werd benoemd door de mensen in Chivukutu. Ook nadat de groep vertrokken was, bleef de gemeenschap geïnspireerd. Zij hebben nog vier extra klaslokalen samen met de gemeenschap gebouwd, een samenwerking tussen zowel mannen als vrouwen. Is dit het enige? Absoluut niet. Net zoals de rest van de wereld uit verschillende geloven en opvattingen bestaat, geldt dit ook voor deze gemeenschap. De gemeenschap is een samenspel van meerdere dorpen met verschillende theologische opvattingen. De een is katholiek, de ander protestants en ga zo maar door. Die klaslokalen van eerder? Die zijn gebouwd door mensen van alle geloven! De groep heeft laten zien dat we allemaal geloven in één God, één Jezus. Hoewel we verschillend zijn, hebben we hetzelfde doel: dienen. In 2019 kwam de volgende groep. Het resultaat was uiteindelijk acht lokalen en zes lerarenwoningen. Genoeg om alle leerlingen onderdak te bieden. Het was niet langer nodig om les te geven onder een boom en er waren getrainde professionals om les te geven! Robert, een van de leerlingen van de school, vertelde hoe zijn ouders hem van school wilden halen. Je kunt toch beter op het land werken en meteen beginnen met leren hoe je voor jezelf kunt zorgen? Want zo was het, en voor andere gemeenschappen is dat nog steeds zo. Kinderen gaan niet naar school omdat de ouders het doel en de meerwaarde ervan niet inzien. De kinderen die wél naar school gingen, eindigden toch op dezelfde plek als de kinderen die niet naar school gingen. Maar toen kwamen de leraren. De woningen werkten! Het gebeurde langzaam, maar het aantal leerlingen verdubbelde. En verdubbelde. En nogmaals. Al snel telde de school 473 actieve leerlingen. Klinkt dit niet bijzonder? Wat doen wij in Nederland wanneer we de basisschool verlaten? Het voortgezet onderwijs! "Hebben ze dat ook in Afrika?" hoor ik je al denken. Dat wisten de ouders ook niet! Totdat de professionele leraren hun kinderen doorverwezen om door te leren. Iets wat in de geschiedenis van de gemeenschap nog nooit was gebeurd. Inmiddels wordt bijna elke laatstejaars leerling doorverwezen naar middelbare scholen en volwassenenonderwijs.

We bouwen aan verandering. Maar is het bouwen van dat ene gebouw het enige? Ik denk het niet. Wij, jij, ik; we bouwen aan een toekomst. We veranderen. Het gebouw is niet het belangrijkste, dat zijn de indrukken die we achterlaten en ontvangen. Het gebouw zelf is niet het doel. Bouwen is een waarde van onze missie, het is een middel. Verandering, dat is de kern van onze missie! Zonder de gebouwen zou er geen verandering zijn geweest. Er zouden geen betere leraren zijn gekomen. Daar ben ik het zeker mee eens. Maar als ze zelf de gebouwen hadden gebouwd en opgezet, zonder ons, wat dan? Zou er dan hetzelfde zijn gebeurd? Was er dan een samenwerking geweest tussen de verschillende geloven in de gemeenschap? Hadden de vrouwen dan wel aan de bouw deelgenomen? Ik denk het niet. Dat is juist wat wij doen! We veranderen. Dat is de impact die wij brengen. Onze uiting van liefde voor vreemden die wij nog nooit hebben ontmoet, liet hen zien dat God ook van hen houdt, net zoveel als van onszelf. Dat wij niet beter zijn, maar hen ondersteunen, een duwtje in de rug geven om te bereiken wat ze willen bereiken. Dat is waar we voor staan en wat we proberen te doen: we bieden steun, dat kleine zetje in de rug. Maar zij zijn het die de verandering omarmen en groeien. Dat is onze impact. Geloof je me niet? Na vier jaar zongen de kinderen uit Chivukutu nog steeds in perfect Nederlands, naast hun eigen taal Chichewa. Zo diepgaand was de liefde van die groep voor hen achtergelaten.