Boneza ball wedstrijd nog niet vergeten in Nyamagana!

Project update van 21 oktober 2022 door Pascal Habimpano

Anderhalve week geleden was er een groep diakenen op reis met World Servants en Red Een Kind naar Rwanda. En ze hadden het voorrecht om een bezoek te brengen aan de kleuterschool in Nyamagana.

We worden ontvangen door head teacher Josepha, in het witte uniform dat alle docenten dragen, samen met de leden van het oudercomité. Na een voorstelronde deelt ze de leerlingenaantallen die de kleuterschool op dit moment heeft: 258 kinderen. De drie lokalen zijn gebouwd voor 120 leerlingen, dus de klassen zitten erg vol. In de eerste klas, waar kinderen van drie en vier jaar naar toe gaan, zitten momenteel meer dan 100 kinderen. Steeds meer ouders zien het belang van schoolgang voor hun kinderen en sturen hen daarom naar deze school. Alle kinderen komen uit een straal van een half uur lopen rond de school.

Er gebeurt veel bij de school: in de klaslokalen worden lessen over positief ouderschap gegeven. Het consultatiebureau gebruikt de lokalen om de ontwikkeling van de kinderen te monitoren. En er is een groentetuin, waarvan de opbrengsten worden gebruikt in de keuken van de school.

We nemen een kijkje in klas twee, bij juf Rahab, waar de leerlingen 4 á 5 jaar zijn. In de klas zitten 49 kinderen, 30 meiden en 19 jongens. Juf Rahab heeft haar handen vol aan de klas van 49 kleuters. Het valt op hoe geduldig en liefdevol ze met de kinderen omgaat. De kinderen vermaken zich en hebben lol.

Ze beginnen de dag met een oefening waarbij de leerlingen vertellen wat ze die ochtend hebben gegeten. Zo leren ze elkaars naam, leren ze te spreken in de groep en kan de juf controleren of iedereen thuis wel wat te eten heeft gekregen. Als dat niet zo is kan ze daar wat aan doen. Daarna gaan de kinderen in hoeken spelen. Sommige kinderen gaan bouwen, anderen aan de slag met letters, kunst, cijfers of boeken. Tenslotte wordt er melk uitgedeeld. Elke dag krijgen de kinderen in de kleine pauze een beker melk. Dat is een overheidsprogramma om ondervoeding tegen te gaan. Zo krijgen de leerlingen voldoende proteïne en mede daardoor is geen enkel kind op school op dit moment ondervoed.

Na het kijkje in de klas hebben we een meeting met het oudercomité, de schooldirectrice, coördinator Alfred met zijn team van AEE-Rwanda, Alex van Help a Child en iemand die het onderwijsdepartement van de gemeente vertegenwoordigt. Venantie is de presidente van het oudercomité. Ze vertelt dat kinderen nu al naar school kunnen gaan als ze 3 jaar oud zijn. Voorheen gingen ze pas naar school als ze 7 waren. Niet alleen hebben ze hierdoor een betere sociale en cognitieve ontwikkeling, maar het heeft ook een ander voordeel: moeders kunnen hierdoor werken en zo een extra inkomen voor hun gezin verdienen.

Ook Venantie noemt de leerlingenaantallen van de school. Het groeiende aantal leerlingen is een probleem: het heeft een negatief effect op de prestaties van leerlingen en de motivatie van docenten. Het liefst zouden ze meer klaslokalen gebouwd zien worden. Op korte termijn lijkt dat niet haalbaar. Zodoende overwegen ze nu om in shifts te gaan werken. De helft van de kinderen gaat dan in de ochtend naar school, de andere helft in de middag. Venantie bedankt ons voor onze komst. Dat er steeds weer bezoekers terugkomen betekent voor hen dat we aan hen blijven denken. Directeur Josepha onderstreept dat en geeft aan dat ze goed voor de klaslokalen zullen blijven zorgen.

Met de meneer van de gemeente spreken we over de docenten van de school. Op de school zijn drie docenten en twee assistenten. Eén docent heeft een opleiding gedaan. In heel Rwanda is een tekort aan opgeleide leerkrachten. Daardoor staan ook docenten zonder een officiële opleiding voor de klas. Help a Child heeft cursussen voor deze leerkrachten. De docenten worden betaald door de overheid en niet meer door de ouders. Daardoor hebben ze een stabiel inkomen en de overheid hoopt dat ze daardoor langer op school zullen blijven werken.

Bij de vraag wat het oudercomité zich herinnert van de groep komt er een lach op ieders gezicht. ‘Samenwerking’ is een centraal woord. Het was een gemengde groep met mensen van verschillende leeftijden, zelfs mensen die kinderen hadden. De gemeenschap vond het bijzonder dat de groep zich in het zweet werkte, hun kracht gebruikte. Dat zorgde ervoor dat zij zich geroepen voelden om ook mee te werken en met stenen te slepen. Ze hebben geleerd dat ze hun handen kunnen gebruiken om vooruit te komen.

Een bijzonder momentje is wanneer de interland Boneza-ball ter sprake komt. Het schaamrood staat de gemeenschap op de kaken als ze vertellen dat ze 3-2 van de groep verloren hebben in de eerste Boneza-ball-interland ooit. Ook allerlei andere activiteiten komen ter sprake. De hele gemeenschap was betrokken bij het bouwen, koken en schoonmaken. Elke dag speelde de groep met de kinderen, daar spreken de kinderen nog steeds over. De bezoeken bij de Self Help Groups en de huisbezoeken waren ook waardevol, omdat de groep echt geïnteresseerd was en wilde leren hoe het leven in Rwanda was. De gemeenschap vond het echt bijzonder om samen te koken en te eten, hoewel wel vermeld moet worden dat de groep maar weinig mais- en cassavepap at.

Al met al is er de afgelopen jaren heel wat gebeurd in Nyamagana. De flinke school staat er pas sinds 2010, en de kleuterschool sinds 2019. Kinderen weten de weg naar school goed te vinden. Wel zitten de klassen erg vol en is er gebrek aan goede docenten. Gelukkig blijven AEE en Help a Child betrokken bij het onderwijs in deze regio om de scholen op allerlei gebieden te trainen en te ondersteunen.