ZA123 | De Big Five en "Wat eten we?"

Voor alle ouders en/of thuisblijvers: onderaan de post vinden jullie een korte persoonlijke wens voor zaterdag bij terugkomst. Lees hier zeker niet overheen! Verder wensen we iedereen veel lees- en kijkplezier.

Dag 18 - dinsdag 25 juli

Het is half 6, de hoogste tijd om op te staan. Onze laatste ochtend in Lobi is aangebroken. We pakken meteen alle laatste spulletjes in zoals de slaapzakken en de laatste kledingstukken en dan kunnen de tassen naar buiten en de slaapzalen worden schoongeveegd. In tegenstelling tot de terugweg worden we dit keer al in Lobi opgehaald door de grote bus. Dezelfde bus als op de heenweg, alleen dit keer met een nieuwe versnellingsbak die het hopelijk wel de hele reis gaat volhouden.

Nadat alle tassen in de bus zitten, is het tijd voor de afscheidsceremonie. Er is een band, er zijn veel kinderen en er worden wat toespraken gehouden. Oftewel een en al gezelligheid. Als eerste speelt de band een muziekje waar gelijk iedereen van gaat dansen. We weten nog steeds niet of we nou worden uitgelachen of toegelachen door onze manier van dansen maar we gaan maar van het laatste uit. Dan komt de eerste toespraak van de directeur gevolgd door de toespraak van de hoofdleraar. Een mooi gebed door de lerares en wat spontane toespraken tussendoor en natuurlijk mocht onze leider, Garbrich, Gabriël, ons Baal, hoe je hem nu ook wilt noemen, ook nog met een mooie eindtoespraak komen. Alle toespraken kwamen op hetzelfde neer: we hebben een ontzettend mooie tijd hier met z’n allen gehad, we hebben laten zien dat we kunnen samenwerken, kunnen bouwen maar bovenal ook heel veel plezier met mekaar konden hebben. Ook maakten een paar speechende locals erg duidelijk dat ze hoopten en verwachtten dat we nog een keer terug zouden komen voor nog een project. De liefde voor iedereen kwam eruit in de toespraken en je merkte dat het bij zowel de locals van Lobi als bij ons een zeer grote impact heeft gemaakt.

Tijd voor de onthulling van ons ontwerp op de zijkant van de school: een mooie muurschildering om ons werk en het project niet te vergeten. Roos, Jochem, Corné, Emma A en Austin hebben onwijs goed hun best gedaan om hier wat fantastisch van te maken. De Bennekomse vlag die gebruikt werd als doek werd overhandigd aan het schoolhoofd, Bensic, als aandenken aan de groep. Toen we dachten klaar te zijn, kwam er nog een mevrouw die ook nog een toespraak wilde houden. Ze was hier namens het District Education Board Secretary van Lundazi en verzekerde ons dat zij er alles aan zouden doen om de school goed draaiende te houden. De laatste groepsfoto’s werden gemaakt en er werd afscheid genomen van de leraren en de mensen van de bouw, die ons de afgelopen twee weken erg dierbaar zijn geworden. Ook overhandigden we heel veel DVO shirts aan de gemeenschap. De werkkleding, schoenen en handschoenen die we, naast heel veel andere kleding en levensmiddelen achterlieten, gaven we over aan de bouwlieden. Hierna werd het toch tijd om afscheid te nemen van Lobi.

We begonnen onze reis zonder Moffat naar Lundazi. Met een beetje spanning en gezonde zenuwen overleefde de bus het eerste hobbelige deel van de reis. Dit gaf ons weer wat vertrouwen om veilig bij het safaripark aan te komen. Bij CCAP aangekomen, kregen we allemaal een Zambiaans aandenken als cadeau voor onze inzet in Lobi. Hier pikten we Moffat en onze twee persoonlijke kokkinnen voor in het Safaripark op. Dit betekende dat er 36 mensen in de bus zaten, geen kar aan de bus dus alle bagage in de bus zelf en dat met maar 33 stoelen.

Om 12 uur begonnen we aan de zeven uur lange reis naar safaripark South Luangwa om er na tien minuten rijden achter te komen dat er niet genoeg brandstof in onze tank zat. Gelukkig waren we net langs een tankstation gereden. Bij het tankstation rekende Moffat contant af met maar liefst 2850 kwacha (omgerekend iets meer dan 140 euro), iets wat veel mensen in Oost-Zambia in een jaar niet eens te zien krijgen. Met een gevulde tank konden we dan nu toch echt aan onze reis beginnen.

Tijdens de reis voorzagen de mensen voorin de bus de rest van heerlijke broodjes pasta en pindakaas. Ook al was er wat geklaag van achterin de bus over de hoeveelheid eten, toch werd er aan iedereen gedacht. De tijd werd o.a. gedood met het felbegeerde spel: de grote Dalmuti van onze hoofdleider, een kaartspel waar je na elke ronde van zitplek moet wisselen naarmate de volgorde waarop je kaarten hebt weggespeeld. Erg handig als je achterin met een bus met bagage op het middenpad elke keer van plek moet veranderen. Ook werd er gezongen, iets te harde muziek opgezet, geslapen en werd Jesse flink ingemaakt door Linde met een sudokuwedstrijd (wel is belangrijk hieraan toe te voegen dat Linde de eerste keer gediskwalificeerd werd wegens het inleveren van een foutieve oplossing, namelijk twee vijven en twee achten naast elkaar).

De zon was ondertussen al onder, het Safaripark kwam steeds dichterbij, en tot nu toe was de reis zonder pech verlopen ondanks de kenmerkende Zambiaanse wegen. Rond 8 uur kwamen we aan in het park en was het nadat Linde en Mirjam van de schrik waren bijgekomen doordat ze beweerden een nijlpaard gezien te hebben op een paar meter van de bus, tijd om onze tenten op te zetten naast de eerste ‘Europese’ mensen die we sinds erg lange tijd tegen waren gekomen. ‘Luchtbedden’, ook wel opblaaszwembedjes genoemd, werden opgeblazen en daarna was er wat tijd om te relaxen op BANKEN in de lounge van de relatief luxueuze camping waar we verbleven, iets buiten het safaripark. Een aantal mensen vielen hier dan ook heerlijk in slaap en een aantal andere avonturiers zagen deze vrije tijd als de uitgelezen kans om de omgeving te verkennen onder begeleiding van de bewakers. Hier hoorden we dat er ‘s avonds op een paar honderd meter van onze tent jachtluipaarden op apen jaagden en werden we verzekerd dat zolang we geen eten in onze tent hadden liggen en geen gekke dingen deden, de wilde dieren ons wel met rust zouden laten. Ook werden de eerste apen, reeën en krokodil gespot met behulp van de 100 meter ver schijnende zaklamp van de bewaker. Toen was het tijd om te eten en hadden de kokkinnen tot onze grote verbazing heerlijke stukjes worst voor ons klaargemaakt.

Na het eten waren er nog een aantal mensen die door de verhalen van de eerdere avonturiers geïnspireerd werden om een wandeling te maken, maar daarna was het voor iedereen tijd om naar bed te gaan. Hierin werd volgens wat oudere Britse safarigangers die om 4 uur weer moesten opstaan tot twee keer toe iets teveel lawaai gemaakt door o.a. onze vrouwelijke leidsters. Het was inmiddels 11 uur en morgen zou de wekker om 5 uur gaan.

Dag 19 - woensdag 26 juli

SAFARIDAG!! Voor sommigen een erg korte / onrustige nacht, anderen sliepen de gehele nacht rustig door. Één ding was zeker. Dit park zat vol verrassingen. Overal zaten apen in de bomen en overal lag poep, olifantenpoep. Er bleek zelfs die nacht vlakbij onze tenten een olifant gespot te zijn.

Om 05:15 uur ging de wekker op onze verblijfplaats genaamd Croc Valley. Sommige servants waren al gewekt door de wekker van andere safarigangers, de rest werd gewekt door Eddy. Om 05:45 uur wilden we in de jeeps stappen op weg naar het safaripark. Bij de zonsopgang zijn de dieren actief en steken de olifanten de rivier over richting het park. Om 05:45 was het wachten op de schoonslapers van onze groep, Ties en Mees. Toen ze gearriveerd waren, verdeelden we ons over de 4 jeeps en vertrokken we. Omdat we zo vroeg vertrokken en in open jeeps reden, was het erg frisjes. Gelukkig lagen er op de bankjes warme fleecekleedjes klaar (geen overbodige luxe :) ).

Al gauw werden de eerste dieren gespot. Emma Adams begon haar turflijst met hoeveel dieren ze in totaal ging zien en weer anderen begonnen gauw met fotograferen en video’s maken. Het was fascinerend om alle dieren in het wild te zien. Nog voordat we het park inreden, zagen we al een groep bavianen op de brug zitten waar we overheen moesten. Eenmaal gepasseerd, keken we uit over de Luangwa rivier, die vol zat met nijlpaarden. We kwamen aan bij het South Luangwa National Park, waar de safari pas echt zou beginnen. Hier leven de dieren volledig vrij van mensen. We hadden ons voorgesteld dat het gebied duidelijk afgezet zou zijn met een groot hek, maar dit was niet het geval. De natuurlijke grens van het 9000 km2 grote park (oftewel 1,8 miljoen voetbalvelden) wordt namelijk gevormd door de rivier die ervoor langsloopt en een behoorlijke klif aan de achterkant. Tijdens onze safari hebben we veel dieren van dichtbij kunnen bewonderen. Bij sommige mensen stond de olifant zelfs bijna binnen handbereik. Er kwam een hyena voorbijlopen die even kwam checken of het nijlpaard, dat verdacht stil in de modder verborgen lag, nog wel leefde. Dat bleek het geval, waarop het nijlpaard opstond en ook deze konden we van dichtbij zien. De gidsen die ons door het park reden, vonden het leuk om tussendoor dingen te vertellen over de dieren die we tegenkwamen, wat erg leuk was. Tijdens de 4 uur durende ochtendsafari hebben we onder andere olifanten, zebra’s, (water)buffels, een zeearend, krokodillen en veel verschillende exotische vogels gezien. We zagen hoe een hele kudde olifanten de rivier overstak, wat erg mooi was. We stonden toen met alle jeeps die rondreden bij elkaar, waaronder een auto met Amerikanen, die vast was komen te zitten in het zand. In plaats van de jeep te duwen, stapten ze uit en gingen ze verderop staan kijken en filmen naar hun ranger, die het maar voor ze op moest lossen. Servants als we zijn, bood een deel van onze groep aan om te helpen duwen. Dit hielp helaas niet, de pogingen die de ranger eerder had gewaagd om er dan maar uit te rijden, had de versnellingsbak de kop gekost (dat zal die Amerikanen leren ;) ).

Tijdens de pauze kwamen we erachter dat een van de jeeps een lekke band had. Deze moest gewisseld worden waardoor we iets langer konden genieten van een kopje thee midden in de Zambiaanse natuur.

Toen we om iets over 10 terug kwamen bij het park was het tijd voor het ontbijt. We zaten in een tent met daarom heen een soort grote klamboe. Dit omdat anders ons eten wordt gestolen door apen. Helaas voor Laura was een aap haar toch te slim af en was haar broodje gekaapt. De aap was eigenlijk net te vroeg, want het broodje was nog niet belegd. Na het ontbijt kregen we allemaal een schriftje. Het idee daarachter was om iedereen in jouw boekje te laten schrijven om zo een soort vriendenboekje te creëren. Vervolgens hadden we ‘eindelijk’ een keer echt vrije tijd. Er was een mooi zwembad bij onze verblijfplaats waar heel wat servants gebruik van gingen maken. Anderen gingen lekker in de comfortabele hangmatten liggen en weer anderen gingen spelletjes spelen. Het was fijn om even echt een vakantiegevoel te krijgen. Bij de bar was allerlei lekkers te krijgen zoals een milkshake (eerst toestemming vragen aan mama Heleen natuurlijk) of een heerlijke cappuccino. Milkshakes bleken helaas niet meer verkrijgbaar, maar een cappuccino wel. Het enige wat wel gevraagd werd was geduld. Vééél geduld. Je kon zomaar een half uur staan te wachten. Ondertussen hadden we mooi uitzicht over de rivier met allerlei soorten dieren. Om 14:30 gingen we lunchen om vervolgens te vertrekken voor de avondsafari.

Nadat we allemaal weer over de jeeps verspreid waren, gingen we het park in. We hadden nog veel dingen op de planning staan om te zien. We wilden graag de big five te zien krijgen (met het nijlpaard in plaats van de neushoorn, die was namelijk niet te spotten in het park). Na een snelle start en weer veel dieren gezien te hebben, werd het schemerig. We hadden helaas nog geen giraffe, leeuw of luipaard gezien. Dit was wel het doel voor velen. Na een korte pauze gingen we gauw op zoek, maar het werd al vlug erg donker. Door middel van grote lampen die de assistent spotters rondschenen, konden we in het donker nog veel zien. Na lang zoeken, kregen we zicht op een giraffe. Deze liep langs onze auto en bleef eindelijk even mooi stilstaan om te plassen. WAT KAN EEN GIRAFFE LANG PLASSEN! Zeker 5 minuten!

Vervolgens werd de zoektocht naar de leeuw en het luipaard vervolgd. Na een uur helaas nog zonder resultaat. Er werd door de gidsen toestemming gevraagd aan de parkbeheerders om ‘offroad’ te gaan. Dit mocht gelukkig. De meest bijzondere ‘wegen’ werden gebruikt. Helaas wederom zonder resultaat, maar wel een bijzondere ervaring.

Rond 20:00 kwamen we terug en konden we aanschuiven voor het avondeten. Vervolgens was er nog een kort moment voor jezelf en ging iedereen weer redelijk vroeg naar bed. Morgen zal de wekker weer vroeg gaan, we vertrekken dan om half vijf richting Lusaka.

We hebben ontzettend veel foto's van de safari en we hebben gekozen om slechts een kleine selectie nu te uploaden. Later volgen er meer.

Dag 20 - donderdag 27 juli

De busreis van vandaag begon zoals we gewend zijn behoorlijk vroeg. De wekker ging om kwart voor vier zodat we volgens de planning om half vijf weg konden rijden naar Lusaka. De daadwerkelijke vertrektijd was 25 minuten later, dat is gelukkig niet al te erg. Vanaf het safaripark reden we eerst in een volle bus naar Chipata waar we afscheid namen van onze twee kokkinnen van wie ééntje al vanaf het begin met ons mee was gereisd. Ze namen gelukkig ook verschillende materialen, tenten en luchtbedden mee terug naar CCAP in Lundazi. Dat scheelde alweer heel wat ruimte.

Het grootste gedeelte van de reis reden we over de “Great Eastern Road” die vrij vlak langs de grens met Mozambique loopt en waar we op de heenweg ook al over heen gereden waren. Gelukkig was dit een mooi geasfalteerde weg (gesubsidieerd door de EU) zonder al te veel gaten zodat we met een wat hogere snelheid terug richting de hoofdstad konden rijden. Ondertussen werd er druk in onze schriftjes geschreven. Zoals we wisten van de heenweg kon het niet lang duren voor de wegen weer slechter werden. Met hier en daar grote gaten in de weg en sommige stukken waar Moffat de berm een betere weg vond dan de ‘geasfalteerde’ weg, werd het schrijven een grotere uitdaging. Toch gingen de meesten hier stug mee door. De gaten in de weg werden soms zo erg dat de bus de grond aanraakte en zelf één keer vast kwam te zitten. Austin stapte uit om Moffat te begeleiden om uit het gat te komen.

Na een aantal plaspauzes en een iets langere busrit dan gepland van maar liefst 14 uur, kwamen we aan in de lodge van Lusaka. Bekend terrein voor ons. De kamers werden weer ingenomen en het avondeten werd voorgeschoteld. Na de gebruikelijke groetjes was het alweer 20:30 uur. Sommige mensen gingen slapen, anderen gingen schrijven en weer anderen gingen spelletjes spelen om zo wakker te blijven tot 00:00 uur. Morgen souvenirs kopen en ons opmaken voor de terugreis.

Algemeen & Zaterdag

Onze thuiskomst in Bennekom komt steeds dichterbij. De meeste deelnemers zijn daar stiekem ook wel weer aan toe. Er wordt al druk gepraat over welke lekkernijen er bij thuiskomst in Europa weer genuttigd kunnen worden. Dat laat iedereen ook beseffen hoe luxe wij het hebben om te kunnen bepalen wat we eten, dat we op elk moment van de dag naar de supermarkt kunnen is een voorrecht, niet een recht. Iedereen heeft zin in andere dingen om te eten op zaterdagavond, hieronder een lijst met een wens of kort berichtje van elke deelnemer. Lees ook verder onder de lijst.

• Aline: “Zelfgemaakte pizza en anders broccoli, dat mis ik erg.”
• Bram de Kruiff: “Lief thuis, jammer maar ook goed om weer naar huis te komen. Zaterdag heb ik zin in Lasagne.”
• Bram Scherrenburg: “Een lekker bord friet met een goed gevulde salade. Een pilsje vind ik ook lekker.”
• Corné: “Zelfgemaakte pizza shoarma en een goede salade van groenvoer.”
• David: “Lasagne + ovenpasta.”
• Doran: “Pizza, broodje hamburger en soep (& frietjes voor Tim).”
• Eddy: “Sushi, maar wie haalt het?”
• Emma Adams: “Nachoschotel van Tim :), salade on the side!”
• Emma Brandse: “Wraps met sla, komkommer, tomaat, paprika, krokante kipschnitzelstukjes en truffelmayonaise.”
• Garbrich: “Witlof met salami en monchou ala Helene.”
• Gerjen: “Zelfgemaakte pizza met groenten en vlees en eigenlijk het liefst andijvie stamppot.”
• Heleen: “Pasta met veel groenten of sla.”
• Jasper: “Nachoschotel en m’n eigen kamer @Tim.”
• Jesse: “Friet met een maaltijdsalade.”
• Jochem: “Nacho’s + borrelhapjes, mams begrijpt dit wel ;)”
• Jurre: “Friet.”
• Laura: “Pasta met zalm en broccoli.”
• Lennart: “Kibbeling en visfrietjes.”
• Linde: “Liefjes thuis, ik wil heel graag friet met miniloempia’s.”
• Lotte: “Salade met veel paprika en frietjes.”
• Mariëlle: “Heey allemaal, ik mis jullie! Kipshoarma met frietjes en VEEL groenten lijkt mij héél lekker, maar iets anders is ook helemaal goed! Tot zaterdag xx.”
• Marijke: “Iets halen.”
• Mees: “Turkse pizza met komkommer, paprika, sla en tomaat.”
• Mirjam: “He pap, mam en Esther. Ik heb meer zin in een knuffel dan eten maar lasagne met rucolasla heb ik wel echt zin in!”
• Niek: “Visbootje van de viswinkel.”
• Regina: “Lieve Roos, Daan en Merit. Willen jullie kwark, vanille, milk&fruit en fruit.”
• René: “Macaroni met veel groente; maar als het patat wordt vind ik het ook goed!”
• Roel: “Taco’s met kip, Dorritos, ijsbergsla, etc. lijken mij heel lekker. Met een portie friet ben ik ook helemaal tevreden :)”
• Roos: “Hé schatjes thuis (en op Aruba), mijn eetwens is toch echt weer lasagne (met veel kaas).”
• Thijs: “Groetjes naar jullie. Papa en Anne, bedenk wat leuks.”
• Ties: “Turkse pizza met komkommer, paprika, sla en tomaat.”
• Tim: “Pizza met frietjes.”

Mochten er nog vragen zijn naar aanleiding van onze aankomst dan is de beste manier om ons te bereiken via de “Vrienden van Zambia 2023” groepsapp op WhatsApp. We houden u daarin op de hoogte van eventuele vertragingen en geven onze aankomsttijd bij de Brinkstraatkerk aan u door. Mocht u daar geen lid van zijn? Gebruik dan deze link: https://chat.whatsapp.com/I47SKHbF3MgFu5ITkurtWa