In het weekend nemen we rust toch? In Zambia niet, de groep heeft een drukke zaterdag, zondag en maandag achter de rug. Ontdek meer over de tocht naar Malawi, sportwedstrijden en het afscheid van de bouwplaats en het kinderprogramma.
Dag 15 - zaterdag 22 juli
Het was weer een goedemorgen zonder zorgen want we hadden eindelijk weekend. De eerste volle werkweek was goed, maar zwaar bevallen dus we waren erg blij met het uurtje langer slaap wat ons gegund was. Desalniettemin hadden we wel een druk programma. De wandeling naar Malawi door het stoffige, zware zand, smalle paadjes en het hoge riet stond op de planning. Van te voren hadden we te horen gekregen dat het ongeveer een uur heen en een uur terug wandelen was. Een enkeling besloot om te gaan genieten van een vrije ochtend, maar het grootste deel van de groep stond fris en fruitig klaar voor dit avontuur. Nu wij als groep eindelijk redelijk op tijd klaar stonden, Afrikaanse tijd weliswaar, moesten we toch wachten op onze reisgids, Bensic. Die was nog even druk bezig met het onderhandelen van mais. Gelukkig was de deal snel gesloten en konden we op pad. Mees haalde snel nog een bal voor wat vermaak onderweg. De sfeer zat er gelukkig snel in door de muzikale begeleiding van DJ Roeloe en de box. De pas zat er ook goed in waardoor we voor ons gevoel minder lang aan het wandelen waren dan we dachten. Er werden ondertussen enkele obstakels, over water en door diepe groeven, overwonnen. Hierdoor kwamen we voor ons gevoel al snel aan bij de grens van Malawi. Bensic ging even een goed woordje doen voor ons bij de immigratiedienst waarna we veilig de grens over konden steken. We liepen een klein stukje Malawi in. Inmiddels hadden de lokale kinderen uit Malawi ons gevonden waardoor we de eerste honderden meters gevolgd werden door een hele horde kinderen. Bensic vertelde ze uiteindelijk dat we zonder ze verder gingen waarna we weer alleen met onze groep terug liepen. We waren erg blij met de aanwezigheid van onze muzikale ondersteuning, want de terugweg was wat taai. Dit omdat het precies dezelfde weg was als de heenweg.
Een voordeel van deze wandeling die uiteindelijk rond de drie uur duurde, was dat toen we terug kwamen de lunch meteen voor ons klaarstond. Er werd snel gegeten want het middagprogramma stond alweer voor de deur. De mannen gingen verder met Football4Water en de meiden hadden een meidenmiddag met locals.
Football for water was zoals gebruikelijk weer aan de late kant begonnen. Dit kwam goed uit, want toen het startsignaal van de wedstrijd klonk, stonden er aan beide kanten van de lokale teams, die strijden voor een plekje in de finale op zondag, maar negen spelers op het veld i.p.v. de gebruikelijke elf. Dit kwam vanzelf goed toen ze later steeds meer binnen kwamen druppelen. Het ging er heftig en ook een beetje grof aan toe, met hier en daar wat natrappen. Corné die aan het fluiten was, kreeg tijdens de rust te horen dat er geklaagd werd om zijn veel doorspelende spel. Hier trok onze scheidsrechter zich niks van aan en ging stug door. De tweede helft is er weinig tot geen commentaar gehoord langs de lijn. Hierna hadden onze eigen mannen nog heel eventjes tijd voordat het donker werd en ze hadden nog wel zin in een kort potje voetbal. We hadden snel een tegenstander gevonden, de verliezers van de dag, die na een kwartiertje tegen onze mannen met 1-0 van het veld afliepen.
De meidenmiddag begon als een succes. De vrouwen kwamen op Afrikaanse tijd aanzetten. Gelukkig zijn we redelijk ingeburgerd, waardoor we zelf ook net op tijd waren. De vrouwen waren eerst wat schuw maar uiteindelijk kwamen ze los. De vrouwen van de kookclub kenden ons al wat langer dan vandaag waardoor zij het wel aan durfden om bij ons te komen zitten. De make up sessie begon daarom bij hen. Ondertussen werd er een poging gedaan van het lakken van de nagels. Dit bleek een gevaarlijke poging te zijn en we hadden bijna de vrouwen boos. Daar waar wij twee handen wilden lakken, wilden zij maar 1 hand gelakt hebben. Dit omdat ze met de andere hand alles doen, eten, koken, etc. Hier was even wat miscommunicatie over, maar gelukkig loste dit zichzelf weer op. Tijdens de meidenmiddag kwam de headman van het dorp boos binnen gelopen. De vrouwen waren hard nodig bij de bouw, waardoor onze hele meidenmiddag richting de bouw vertrok. Hierdoor kwam het snel ten einde, dachten we… Maar zoals het op zijn Afrikaans kan gaan, kwamen de vrouwen later weer aanzetten. Alleen waren onze eigen meiden niet meer volledig aanwezig. Hierdoor hebben Roos en Emma B het afgemaakt. De vrouwen begonnen te dansen, ze waren erg blij met het resultaat en wilden morgen weer terug komen. Ook kregen we meerdere keren de vraag wat ze meekregen naar huis. Gelukkig krijgen we die vraag de laatste paar dagen steeds meer waardoor we goed weten hoe we hier mee om moeten gaan.
De middag liep op zijn eind. De zon ging onder en er werd nog wat gesprint om zonder al te veel muggenbeten te douchen.
Inmiddels is de motivatie bij het avondeten omgeschakeld. We begonnen bij ''wat hebben we luxe eten'', naar ''eten was prima'' tot nu. Laten we voorop stellen dat we erg tevreden zijn met alles wat ze voor ons regelen, maar na twee weken dag in dag uit dezelfde dingen te krijgen is nu de motivatie geworden ''eten wat de pot schaft''. Na het avondeten werden er bezinningsgesprekken gehouden, sterren gekeken en een handvol ging vroeg naar bed. Niet voor iedereen mocht dit baten, want er was een slaapzak gestolen. Er werd even flink over een bol gekrabd en in de rondte gekeken. Gelukkig was die snel terecht en was er weer rust in de mannenzaal. Het was tijd om te slapen. Morgen weer een nieuwe dag.
Dag 16 - zondag 23 juli
Vandaag mochten we weer eens uitslapen en stond de wekker weer om 7.00 uur. Tijdens en na het ontbijt werd er flink gespeculeerd over het engelenproject. Voordat wij op reis gingen, hebben we allemaal een engel gekregen waar we een klein cadeautje voor moesten kopen. Daarnaast moesten we extra letten op deze persoon en complimentjes geven. Er waren meerdere groepjes die wilden uitzoeken wie welke engel had. Deze ochtend dachten Jochem en Tim het raadsel opgelost te hebben en dat zorgde voor extra spanning in de groep. Morgen zal Eddy de uitslag bekendmaken. Toen de rust een beetje was teruggekeerd, hesen we ons weer in de nette kleding voor een kerkdienst in Lundazi. Hier gingen we naar een echte Afrikaanse dienst. De rit ernaartoe was een flinke uitdaging. Met de nette kleren in de laadbak van een vrachtwagentje die niet door de Nederlandse keuring zou komen. Ondanks dat we op wat matrassen zaten, zaten we niet heel comfortabel in de bak. Dit door de bekende slechte wegen in het mooie Zambia.
Bij aankomst bleek de kerk net als in Lobi niet meer dan een half afgemaakt gebouw. In tegenstelling tot de dienst in Lobi waren de mensen hier op tijd en in vele aantallen. Er werd veel gedanst en gezongen door de lokale koren en onze keeltjes werden ook nog op de proef gesteld. Wij mochten namelijk ook een viertal liederen ten gehore brengen en een toneelstukje. Het toneelstuk heette ‘het kleine poortje’. Het ging over de kameel die met zijn mooie kleed naar de markt wilde aan de andere kant van de muur. Hierdoor moest hij door een klein poortje. Jochem die kameel speelde moest uiteindelijk zijn tas en rugzak afdoen om onder het houten bankje door te kunnen. Het verhaal werd voorgelezen door Aline en Lotte was de Servant die naast de kameel liep. Al gauw bleek dat de dienst van vorige week wat betreft de tijd aan de korte kant was. Wij waren om 10:15 uur bij de kerk. De planning was om rond 12:00 uur weer richting Lobi te gaan, omdat de mannen om 13:00 uur weer richting het voetbalveld moesten voor Football4water. Aangezien de kerkdienst veel langer duurde dan we van te voren gedacht hadden, had Garbrich het idee om na de collecte naar huis te gaan. Het was toen al 12:30 uur. Toen de meeste mensen al buiten waren, was het wachten op Garbrich die niet weg mocht voordat hij nog kort wat had gezegd. Eindstand: We vertrokken rond 13:15 uur richting Lobi.
Na de ‘korte’ lunch vertrokken de mannen een stukje later dan gepland richting het voetbalveld en trokken de dames hun sportkleding aan om te gaan netballen. Op het voetbalveld werd allereerst de finale van het football4water toernooi gespeeld (Zambia vs Zambia). Dit werd na een vrij saaie wedstrijd 10 minuten eerder gestopt wegens een opstootje tussen de lokale fans. Uiteindelijk werd de wedstrijd beslist door middel van penalty’s. Tijdens deze finale waren de vrouwen aan het netballen. Netbal is een populaire sport bij de vrouwen in dit dorp. Na eigenlijk geen uitleg gehad te hebben over hoe netbal precies werkt, ging de wedstrijd van start. Het spel lijkt op korfbal vanwege 2 korven en een bal, maar verder is het totaal anders. Het maakte het er ook niet makkelijk op dat er steeds regels bij ‘bedacht’ werden door de scheidsrechter in ons nadeel en dat de scheidsrechter mee ging spelen met de Zambiaanse vrouwen. Met een ijzersterke, lange Mariëlle in de verdediging, topscoorder Mirjam met maar liefst 5 goals en een fanatiek meelevend publiek was de uitslag helaas 11-8 in het nadeel van onze vrouwen. Ook waren we heel wat krassen op onze armen rijker door de fanatieke sporters.
Vervolgens was het tijd om te gaan kijken naar de voetbalwedstrijd Nederland vs Zambia. De winnaar van het Football4water toernooi werd de tegenstander van het nog ongeslagen Nederlands elftal. De opstelling van het mannenelftal is eerder tijdens de lunch bekend gemaakt door coach Garbrich en Jasper tot groot vermaak van iedereen. We begonnen met onze sterkste 11. Voordat iedereen fit was, was er bij iemand toch nog een klein powernapje nodig. We begonnen de wedstrijd sterk en er waren weinig fouten. De keeper van de tegenstanders daarentegen maakte wel een enorme blunder en onze ijskoude Thijs hield het hoofd koel en schoot de 0-1 binnen. Na de goal kwam de helft van het publiek het goal met ons mee vieren op het veld. De voorsprong hadden we goed volgehouden tot de rust. Na de rust waren de Zambianen met een andere opstelling gekomen. Dit was even schakelen maar de verdediging stond als een huis en was moeilijk te passeren. Na een aantal kansen van onze kant en een kans van hen bleef de eindstand onveranderd. Weer een zuinige 0-1 overwinning en dit voor de 4e keer op rij. Dit tot veel vreugde van het team en het aanmoedigende publiek. Na een paar snelle teamfoto’s gingen we snel terug voordat we lek geprikt zouden worden door de muggen. Na de drukke dag was iedereen best moe en we zijn redelijk op tijd gaan slapen. Dit ook omdat we morgen weer vroeg op moeten voor de laatste hele dag hier in Lobi.
Dag 17 - maandag 24 juli
Na een vrij korte nacht voor velen werden we rond 5:00 gewekt door de haan die ons deze week al vaker vroeg heeft gewekt. Om 6 uur was het dan echt tijd om ook door Garbrich gewekt te worden voor de laatste bouwochtend. Tijdens een korte briefing werden de taken verdeeld. Er kon gekozen worden uit ‘daka’ maken, pleisteren of dakplaten tillen. Vandaag was namelijk de dag dat het dak geplaatst ging worden. Door een uitmuntende taakverdeling en planning van Bram de Kruiff verliep het op de bouw uitstekend. Een aantal Servants werden gemist op de bouw, omdat zij bezig waren met het voorbereiden van het kinderprogramma van later op de middag.
Vlak na de lunch was het tijd om te beslissen welke kleding er ter donatie werd achtergelaten en welke kleding we thuis nog graag wilden dragen. Dit was voor de een makkelijker dan voor de ander. Uiteindelijk heeft Heleen toch een hele grote berg met kleding mogen sorteren die achterblijft in Lobi.
Omdat vandaag het afscheid van het kinderprogramma was, werd deze keer groots uitgepakt. We begonnen om 15:00 uur met een Nederlands getinte zeskamp. Tijdens het zingen van wat liedjes en het doen van dansjes in een grote kring werden er nummers uitgedeeld aan de kinderen. Zo werden zij in een groep ingedeeld en konden ze binnen deze groep alle activiteiten langsgaan. De eerste activiteit was ezeltje prik, waarbij de kinderen een papier met een ezelstaart op de juiste plek op de ezel moesten prikken na het draaien van 4 rondjes om hun as. Dit verliep lang niet altijd goed en er zijn genoeg staarten behoorlijk misplaatst. De tweede activiteit was zakdoekje leggen. Het uitleggen van dit spel was nog een behoorlijk karwei. De kinderen hadden weinig concentratie en begrepen niet goed dat ze niet mochten kijken tijdens het plaatsen van de zakdoek. Dit mocht echter de pret niet drukken en de kinderen hebben hier goed hun energie kwijt kunnen raken door rondjes te rennen.
Bij de derde activiteit brachten we wat Zuid-Amerikaanse invloeden naar Afrika. We gingen met de kinderen limbodansen. Een vrij voor de hand liggend spel en de kinderen begrepen dit dan ook snel. Waar het voor de begeleiders van het spel nog wel eens moeilijk was om onder de lat door te dansen, bleek dit voor vele flexibele Zambianen geen enkel probleem te zijn. De vierde activiteit was tatoeages zetten. Omdat dit niet heel snel gaat, werden er tussendoor bellen geblazen en met bounce ballen gespeeld. Het bellenblazen was verassend leuk voor de kinderen, omdat zij dit nog nooit eerder gezien hadden. Verder zijn er behoorlijk wat plakplaatjes rondom het thema ‘Nederland’ gezet. Zo lopen er in Lobi nu een aantal kinderen rond met tulpen, tompoucen en kroontjes op hun armen.
Het vijfde spel was een estafette, waarbij de kinderen in duo’s met hun voeten aan elkaar gebonden zaten. Dit werd een behoorlijk chaotische bende, maar de kinderen hebben het wel erg naar hun zin gehad. Het laatste spel was oud Bennekoms broekspijphangen. Ook weer een voor de hand liggend spel dat snel opgepakt werd door de kinderen. Er ontstond al snel een gezonde strijd tussen de jongens en de meisjes. Ondanks dat de meeste kinderen in Lobi nog nooit een spijkerbroek hebben gedragen, bleken ze toch verrassend goed in eraan hangen.
Toen was het tijd voor de afsluiting van het kinderprogramma. We zongen nog een aantal liedjes en deelden armbandjes en koekjes uit. Directeur Bensic had ook nog een mooi afscheid voorbereid samen met de kinderen. Hij dirigeerde een aantal nummers die de kinderen schitterend aan ons voordroegen.
Voor het eten besloten we vanaf de hoogste heuvel in de omgeving de zon voor de laatste keer in Lobi onder te zien gaan. Hier werden nog een aantal foto’s gemaakt en werd er door velen nagepraat over hun ervaringen in de afgelopen twee weken.
Tijdens het avondeten onthulde Eddy eindelijk het algoritme waarmee hij de engeltjes van het engelenproject heeft verdeeld. Jochem en Tim waren de genieën die het raadsel van Eddy hadden onthuld en verdienen daarmee een ijsje van La Fontana voor het harde denkwerk. Velen wisten al wie hun engel was door opvallende briefjes of bijzondere cadeaus, maar voor de nog onwetenden werd dit na het eten onthuld. Het engelenproject heeft ervoor gezorgd dat er naar iedereen omgekeken werd en je gesprekken had met mensen die je normaal gesproken minder spreekt.
Hierna gingen er nog een aantal mensen sterren kijken of spelletjes spelen, maar de meesten doken op tijd hun bed in om fris te zijn voor het afscheid en de lange reis van morgen.
Algemeen
Zoals u misschien al heeft gelezen, zijn we woensdag de 26e gezamenlijk op safari geweest. Hierna beginnen wij daadwerkelijk aan onze terugreis richting Brussel en Bennekom. We zullen nog overnachten in Lusaka van de 27e op de 28e om op die laatste dag om 16.00 uur op de luchthaven te kunnen verschijnen. Vanaf dan geldt het vluchtschema dat op de World Servants website vermeld staat.
Na afloop van de reis zullen we meer foto's delen. De foto's en dagverslagen zullen we uiteindelijk bundelen tot een boekje waar onze ervaringen in zullen worden verwerkt.
